91 – ŞƏMS) 6- And olsun yerə və onu döşəyənə!
Bu və bunun kimi bir çox ayədə Yer üzünün yaradılması haqqında danışarkən “Döşədik və ya Döşək ettik” sözlərindən istifadə edilir və ateistlər bu sözlərə əsasən guya Quranda yerin düz olduğunun yazıldığını iddia edirlər.
Gəlin həmin ayənin fərqli təfsirlərinə baxaq.
Elmaili Hamdi Yazır təfsiri:
Şems 6.
“və (özəlliklə onun içində yaşadığınız) əraziyə ve onu döşəyənə, bir döşək kimi döşəyib üzərində yaşanabiləcək ve qalınabiləcək şəkildə altınıza sərən o yaratıcıya ve yaxut elə döşəyişinə , döşeyişindəki bənzərsiz tərz ve biçimə and olsun. (Geniş məlumat üçün, “Ondan sonra da yeri döşədi.”(Nâziât, 79/30) âyəsinin təfsirinə baxaq.) ilə , Nâziât Sûrəsi otuzuncu âyətdə geçən sözlə eynı mənâda olaraq döşəyib yaymaq, düzgün sərmək mənâsına “tahiv” kökündəndir.
Düzgün yayılmış ve geniş əraziyə “taha”, böyük ve kələkötür örtüyə isə “tahiyə, mathiyyə ve mathuvvə” deyilir . Ərazinin tahvı ve dahvi demək, yer qabuğunun oluşdurulmasıyla yer üzünün yaşamaya əlverişli bir şəkildə döşənməsidir. Təfsircilər deyir ki : Ayələrdəki “Döşəmək və Döşənməsi” yer üzün insanlar üçün Nemətlərlə bəzənməsi yəni döşənilməsi və yer üzünün insanlar üçün Əl verişli hala gətirilməsinə mənasında işlənilir “”Baxmazlar mı yerə, necə yayılmış?”(Ğâşiyə, 88/20) xatırlatması gərəyincə Elmi gözləm ve dəlillərlə bilinirki ki yer geometrik anlamda tam bir kürə olmamaqla bərabər kürəvidir yəni biraz Yumurtda formasına bənzəyir .
Yer Kürəsinin Kütləsinin böyüklüyünü göz önünə alınca Yerin üzərindəki hər şeyin onun üstünde bir mandalin qabığının üzərindəki əyriliklər dərəcəsində qalır. Qarpız veYemiş kimi sapsız olarak yer üzerinə döşənib yayılan tərəvəz ve bitkilərə “mutahhiyə” deyilir .
Taberi təfsiri, Şəms 6:
“6- Yerə ve onu düzəldənə,
Abdullah b. Abbas bu âyəti “Yerə ve onun üzərində yarattığı şeylərlə yaşanması mümkün hala gətirən ” şeklində izzah etmişdir
(Ebu Cəfər Məhəmməd b. Cerir et-Taberi, Tabəri Təfsiri, Hisar Yayınevi: 9/132.)
Həmin ayənin başqa təfsiri:
Şəms 6
6. (Ve yerə ve onu yayıb döşeyənə) də andolsun, O yerüzü də nə qədər motəşəm bir sürəttə vücuda gətirilmiş, üzərində necə maxlûqat yaşamışdır. (Ömər Nasuhi Bilmən, Quran təfsiri, Şəms suresi)
Təfsirlərdən də aydın olduğu kimi burada yer üzünün döşənilmesi deyərkən yer qabığının yaradılması ve canlılar üçün əlverişli, yaşanacaq hala gətirilmesi anlaşılır.
Yuxarıdaki təfsirlərdə qeyd olunub ki . Burda yerin döşənilməsi deyərkən onun xarici forması yox, yer qabığının yaradılması ve qat-qat döşənməsi, canlılar üçün əlverişli şəraitə gətirilməsi nəzərdə tutulur.

Bundan başqa Quranda Yerin kürə şəklində olduğuna işarət edən ayələr də var. Quranda yerin kürə şəklində olduğuna işare eden ayəni oxuyaq:
(39 – ZUMER) / 5- O, göyləri və yeri bir həqiqət kimi yaratmışdır. O, gecəni gündüzə bürüyür, gündüzü də gecəyə bürüyür. O, günəşi və ayı ram etdi. Onların hər biri müəyyən olunmuş vaxtadək hərəkət edir. O, Qüdrətlidir, Bağışlayandır.
Ayədə geçən bürümək kəliməsi ərəbcədə “yukavviru”dur. Bu kelimə ise yuvarlaq cisimlərə bir şey sarımaq mənasında işlənir. Yəni ki, ayədə yerin yuvarlaqlığına diqqət çəkilir. “Yukavviru” sözü ərəbcə yuvarlaq olan səthin üzərinə nəyisə sarımaq, bürümək mənasına gəlir. Məs, bu kəlimə başa əmmamə sarımaq üçün də işlədilir.
Burdan oxuyuruq: http://meal.ihya.org/kurani-terimler/yukevviru.html
X-XI əsrdə yaşamış İslam alimi Əl-Biruni “Nihâyâtü’l-Emâkin” adlı əsərində yerin günəş ətrafında hərəkətini və dünyanın hərəkətsiz deyil, dönən bir kütlə olduğunu söyləyib. Bunu Kopernikdən 500 il əvvəl söyləyib. Koperniklə başlayan müasir astranomiya və fizikanın təməllərini atıb.
Quran’da ve hədislərdə dünyanın düz olduğuna dair heçbir söz yoxdur. Əksinə əsirlər öncə yaşayan Müsləman Elm adamları Dünya’nın yuvarlaq olduğunuı iddia etmiştir ve bu iddalarının ilhamını da Quran’dan almıştır. El-İdrisi, (12. yy), El-Mesudi(10.yy), El Mucem El-Büldan(12.yy) kimi İslam alimləri Dünya’nın yuvarlaq olduğunu söyləmiştir. İmam Gazali’de dünyanın yuvarlaq olduğunu qəbul etmiştir. “Kіmіlərіdə göylərіn yuvarlaq (kürəvі) olduğunu söyləmіşlərdіr. Mühəndіslərіn hamısı bu görüştədіrlər. Gazalі (r.h) belə deyir :” Bu xüsusda , bіz onlarla eynı fikirdəyik .”(Təfsіr-і Kəbіr C.18.S149) Birçox alimin üstad aabul ettiyi İmam-ı Azam Ebu Hənəfi Dünya’nın şekliylə ılaqəli yaşadığı 700-li illərdə “Yerüzü bir top kimi yuvarlaqdır” (el-Muvaffak, Menakib-u Ebi Hanife, ty, C. I, s. 161) demişdir. Ortaəsirlərdə İslam öndərlərinində yazdığı kimi , İslam’da da Dünya’nın düz olduğu qəbul edilməmiş əksinə Quranda Yerin yuvarlq olduğu vurğulanmışdır və bir çox Müsəlman Elm adamlarıda bu Ayələrə görə Yerin Yuvarlaq olduğunu söyləmişdir .